Kanji

Mika ^^

JAPOŃSKIE KANJI

Powszechnie uważa się, że kanji zostały przejęte do Japonii w pierwszym wieku naszej ery, ale pierwsze ślady pisma japońskiego znaleziono na wygrawerowanych mieczach i lustrach pochodzących z około V-VI wieku epoki Kofun ( III - VII w.n.e).

W epoce Nara ( 710-794 r.n.e.) powstały pierwsze utwory napisane w kanji: Kojiki, Manyoushuu i inne. Od tego czasu wszystkie utwory pisane były w kanji, ale w zmodyfikowanej wersji - do kanji dopasowywano japońskie słowa pod względem wymowy

.Ten rodzaj pisma nazywany jest manyougana. Manyougana z czasem była coraz bardziej upraszczana i na początku okresu Heian (794-1192 r.n.e.) powstały hiragana i katakana. Zapożyczono w tym czasie mnóstwo słów pochodzenia chińskiego, i sylaby, których dotychczas w japońskim nie było: n i tsu ( do podwojenia sylab).

Najważniejszą cechą japońskich kanji jest to, że mają swoje własne odczytanie nazywane kunyomi . Kunyomi czyli japoński sposób odczytywania chińskich znaków japońskimi słowami. Znak chiński n.p. góra odczytywano oczywiście jako góra (po japońsku yama), ale używając japońskiego słownictwa.

Prawie każdy znak ma obok kunyomi jeszcze onyomi - czyli czytanie sino-japońskie. Polega ono na tym, że kanji są odczytywane po chińsku, ale zgodnie z japońskim systemem fonetycznym (czyli faktycznie różnią sie od oryginalnego odczytania chińskiego), n.p.

(góra) odczytywana jest w onyomi jako san, a w kunyomi jako yama. Korzeni onyomi trzeba szukać w czasach dynastii Rikuchou (222-589 r.n.e.) i w czasach dynastii Tan’g (618-907 r.n.e.). Czytanie pochodzace z czasów dynastii Rikuchou nazywane jest go'on(), a z drugiej kan'on（）. Na przykład (dzień) odczytywane w kunyomi jako hi, ma dwa odczytania onyomi: w go'on = nichi, a w kan'on=jitsu.

Oprócz znaków zapożyczonych bezpośrednio z Chin, Japończycy stworzyli własne kanji na zasadzie kaii (patrz przykład wyżej). Wszystkie japońskie znaki powstałe w Japonii mają tylko odczytanie japońskie kunyomi, n.p. touge (pas górski) hataraku (pracować); hatake (pole).

Mika ^^

ILE JEST ZNAKÓW KANJI?

Nie jest znana dokładna liczba znaków używanych w Chinach i Japonii. Najczęściej mówi się o kilkudziesięciu tysiącach znaków chińskich, ale ile ich naprawdę powstało nie wie chyba nikt. W życiu codziennym natomiast niepotrzebne jest więcej aniżeli 3 tysiące znaków. Lista znaków jest nie tylko długa, ale przede wszystkim trudna do nauczenia, wymaga poświęcenia ogromnych nakładów nauki, a przy tym bardzo łatwo jest zapomnieć to, co się już udało nauczyć. Często Japończycy mimo, że są narodem bardzo oczytanym i mimo, że codziennie zmuszeni są do patrzenia ( i tym samym czytania ) na setki tysięcy rozmaitych napisów (począwszy od biletów, nazw stacji metra, sklepach, napisach na opakowaniach żywnościowych, reklamach, billboardach, opisanych po japońsku urządzeniach gospodarstwa domowego, kończąc oczywiście na gazetach i na wiadomościach telewizyjnych, w których dla lepszego zrozumienia ustnych wypowiedzi, pojawiają się też kanji) nie potrafią pisać znaków. W czasach totalnej komputeryzacji życia, gdy prawie w ogóle nie pisze się ręcznie, zanika umiejętność pisania znaków. Aby pamiętać, jak się pisze znaki, trzeba dużo pisać, oczytanie często nie wystarcza. W zależności od rodzaju znaku, kanji zaczyna się pisać od lewej strony lub z góry na dół, ponieważ każdy znak ma swoją kolejność pisania poszczególnych kresek. Dlatego właśnie każdy uczący się japońskiego zaczyna od nauki pisania kolejności kresek w znakach. Tekst napisany w znakach może być napisany z góry na dół (wtedy książkę czyta się "od tyłu" ) lub z lewej strony do prawej, tak jak w językach zachodnich.

Sytuacje, w których Japończycy, a szczególnie młodzi Japończycy muszą korzystać z pomocy słowników przy pisaniu najprostszych życzeń noworocznych czy innych okazjonalnych kartek ręcznie nie należą do rzadkości. I chociaż dziś nawet życzenia pisze się na komputerze, wybiera odpowiedni do okazji rysunek i drukuje gotową kartkę, to nawet pisanie kanji na komputerze przysparza młodym Japończykom coraz więcej kłopotów. Niedostateczna znajomość znaków powoduje, że przy zamianie hiragany na kanji wybierają złe znaki.

Od czasu Restauracji Meiji w 1868 roku, gdy zaczęto porównywać japoński z językami europejskimi, pojawiały się głosy, żeby zreformować jezyk japoński, także przez ograniczenie liczby znaków. Chciano też zlikwidować kanji, a kanę (katakanę i hiraganę) zamienić na znaki rzymskie, czyli alfabet łaciński. Wszystkie zamierzenia likwidacji kanji spaliły jednak na panewce, ponieważ ogromna ilość tak samo brzmiących słów japońskich bez zapisu w kanji, uniemożliwia zrozumienie czy to pisma, czy nawet mowy. Japończycy podczas rozmowy często rysują znaki w powietrzu lub na dłoni, żeby się upewnić, że myślą o tym samym słowie, zapisywanym odpowiednimi znakami. Zaniechanie pierwszej koncepcji reformy pisma japońskiego nie było jednak końcem ruchu odnowy pisma japońskiego. Po zakończeniu Drugiej Wojny pojawił się kolejny trend zmierzający do zmniejszenia liczby kanji, który ostatecznie doprowadził do ustanowienia listy touyoukanji i jouyoukanji .

Lista jouyoukanji składająca się z 1945 znaków powstała w oparciu o stworzoną zaraz po wojnie listę touyoukanji (1850 znaków). Prasa, radio, telewizja, szkolnictwo i urzędy państwowe dziś głównie korzystają ze znaków z zakresu jouyoukanji.

W Chinach przeprowadzono reformę pisma, która nie tylko nakazała zmniejszyć liczbę znaków, ale też uprościć graficzny wygląd znaków. Podobnie jak i w Japonii, w Chinach również pojawił się ruch zmierzający do całkowitego zniesienia pisma znakowego. Na razie jednak nie ma nawet nikłych szans na zmianę pisowni w obu tych krajach.

Mika ^^

SPOSOBY TWORZENIA KANJI

W odróżnieniu od znaków rzymskich czy arabskich, każdy pojedynczy znak kanji ma swoje odrębne znaczenie. Jest sześć sposobów tworzenia znaków kanji: shoukei, shiji, kaii, keisei, kashaku, tenchuu.

houkei czyli ideogramy lub inaczej hieroglify - kształtem nawiązują do przedmiotu, rzeczy, który określają, np. ideogram przedstawiający człowieka

(hito)　przypomina postać człowieka, znak rzeka

(kawa) także przypomina płynącą wodę

Shiji - nie ma konkretnych kształtów, służy do zapisywania abstrakcyjnych pojęć, do shiji należy też sposób tworzenia liczebników, n.p.

chi (jeden)、

ni (dwa)、

san (trzy) i znaki takie jak

shita (dół, pod);

ue (góra, nad, na).

Kaii – tworzy kanji na zasadzie połączeń znaków powstałych przez shoukei i shiji, n.p

higashi (wschód) powstało z nałożenia znaku

ki (drzewo) i

hi (słońce). Znak „wschód” graficznie wyraża wyłaniające się zza drzewa słońce.

Keisei – podobnie, jak kaii tworzy nowe znaki kanji przez połączenie innych znaków, przy czym w keisei nowy znak składa się z części znaczeniowej i z części brzmieniowej (w kaii tylko z części znaczeniowej). Przy tym część znaczeniowa znaku kanji, które powstały w keisei nie określają konkretnego znaczenia słowa tylko wskazują na przynależność do większej grupy znaczeniowej. Na przykład w znaku

(eda = gałąź), klucz znaku znajdujący się po lewej stronie, oznacza drzewo

ki） i wskazuje jednocześnie, że słowo przynależy do słów związanych z drzewem. Dodany znak

w języku chińskim gałąź = wymawia się po japońsku, jako eda, dlatego cały znak

＝wymawia się eda, a oznacza gałąź. Znaki kanji najczęściej właśnie tworzone są w oparciu o zasadę keisei

Kashaku – zapożyczanie znaków do tworzenia innych wyrazów, które mają taką samą wymowę. Na przykład znak

oryginalnie oznaczało "futro", ale ponieważ istniało chińskie słowo o znaczeniu "potrzebować, wymagać", które wymawiało się tak samo, jak japońskie słowo (futro), znak

zaczęto używać do określenia motomeru – czyli szukać, wymagać, potrzebować.

enchuu – zastępowanie znaków o podobnej lub takiej samej wymowie innymi, n.p.

czyt. rou/oiru, fukeru) oznacza tyle co

czyli stary, starzeć się (o wieku człowieka), ale stosowano ten znak również do podobnego znaczeniowo słowa

（czyt. nakunatta chichi) zmarły ojciec.

Mika ^^

All About Kanji

Znaki kanji (czyt. kandzi) powstały w Chinach. Najstarsze ślady starożytnych hieroglifów chińskich, wyrzeźbione na zwierzęcych kościach i skorupach żółwi pochodzą z około 1500 roku przed naszą erą. Od tamtego czasu do dziś - znakami kanji posługują się Chińczycy, a od pierwszego wieku naszej ery również Japończycy. Półwysep Koreański i Wietnam także przejęły pismo chińskie, ale współcześnie tylko Japończycy używają chińskich znaków. W Korei Północnej zabroniono posługiwania się chińskimi znakami i zaczęto pisać wyłącznie alfabetem hangul. Najstarsi Koreańczycy pamiętają kanji z czasów, gdy były powszechnie używane, młodzi natomiast uczą się japońskiego lub chińskiego dopiero w szkołach i na studiach. W Wietnamie od czasu, gdy został kolonią francuską, zaczęto pisać wyłącznie alfabetem łacińskim

Mika ^^